3 phút
Trước khi internet trở nên phổ biến, việc tìm kiếm thông tin là quan trọng nhất. Nhưng trong thế giới ngày càng nhiều thông tin như hiện nay, việc sàng lọc thông tin quan trọng hơn bao giờ hết.
Vậy làm thế nào để lọc thông tin tốt hơn?
Dựa vào Thông thái của Số đông (crowd wisdom)
- Đọc đánh giá: nhìn chung, đánh giá trên Goodreads.com phản ánh khá gần với chất lượng sách, bất kể thể loại.
Mình luôn thêm sách vào mục want to read để tham khảo trước khi bắt đầu đọc.
Ưu tiên những quyển trên . - Amazon.com: các sách được đề nghị thường rất liên quan đến những quyển mình đã mua. Amazon đã mua Goodreads nên giải thuật của hai bên cũng tương tự.
- không nên tin tưởng hoàn toàn vào các trang review cá nhân (như trang này chẳng hạn) vì mỗi người đánh giá sẽ có sở thích/kinh nghiệm đọc khác nhau, những cái họ rút ra từ sách có thể hoàn toàn khác với bạn.
- Tương tự đối với các dịch vụ tóm tắt sách như Blinkist hay Summerian: chỉ nên đọc qua để hiểu sơ bộ về nội dung sách (skimming How to Read a book). Các tóm tắt trên này thường rất thừa, không đi vào trọng tâm của sách.
- Có thể sử dụng các công cụ tóm tắt như ChatGPT hay Bing Chat để tìm hiểu nội dung trước khi đọc. AI có xu hướng bịa chuyện, do đó cũng không nên quá tin tưởng vào chúng.
Dựa vào Các nguồn Đáng tin cậy (trusted sources)
3 Rules for Choosing Nonfiction Books- Khoa học gia có tiếng trong lĩnh vực của mình, có nhiều nghiên cứu đã đăng tải. Nên tìm hiểu qua về tác giả trước.
Các tóm tắt sách của mình đều kèm theo tiểu sử của tác giả và mức độ tin cậy của tác giả.
Các tác giả self-help thường có xu hướng chắt lọc (cherry-pick) các nội dung nghiên cứu để có một cốt truyện hoàn hảo, chứ ít khi chú tâm đến tính đúng đắn của thông tin. - 3-5 tác giả mỗi chủ đề: với mỗi chủ đề, mình cố gắng đọc từ nhiều tác giả khác nhau để có cái nhìn tương đối rộng.
Vì kiến thức ngày nay rất rộng, các chuyên gia hàng đầu cũng chỉ có thể giỏi trong một lĩnh vực hẹp của mình, các ý tưởng thường trùng lặp. - Trích dẫn nguồn trong các sách chuyên môn. Đây cũng là một nguồn quan trọng để mở rộng kiến thức, vì thường sách chuyên môn rất ít người đọc.
- Psychology/neuroscience: sách xuất bản trong vòng 10-20 năm trở lại, vì có rất nhiều tiến bộ trong lĩnh vực này.
- Recommendations: chia sẻ từ những người nổi tiếng: Bill Gates , Barrack Obama , Oprah Winfrey tuỳ thuộc vào gu đọc sách của bạn.
- Blog có nhiều bài dài, chất lượng: Farnam Street , LessWrong , Gwern , Longreads có nhiều sách non-fiction.
- Bestsellers của các tạp chí nổi tiếng như New York Times , Washington Post , The Guardian phần nhiều là fiction.
Hình thành thói quen đọc sách
- Ghi chú khi đang đọc bằng cách đánh dấu, viết ghi chú, bookmark,… để khi đọc lại chỉ cần lướt qua các điểm chính trong sách. Tuy nhiên, đây chỉ là bước đệm để thực hiện bước tiếp theo.
- Tóm tắt sau khi đọc để ghi nhớ bằng từ ngữ của mình, chứ không chỉ trích dẫn từ sách.
- Bạn bắt buộc phải hiểu thấu nội dung mới có thể viết lại bằng từ ngữ của mình, việc này sẽ giúp bạn có thể nhớ lâu hơn.
- Về lâu dài, việc tóm tắt sẽ giúp bạn có thể lướt nhanh qua nội dung mà vẫn có thể nhớ lại các điểm quan trọng.
- Tuy nhiên, việc này mất khá nhiều thời gian, đặc biệt đối với sách non-fiction, thời gian tóm tắt = 2-3x thời gian đọc.
- Đọc hàng ngày để có thói quen tốt. Nên cố định một khoảng thời gian trong ngày để đọc sách. 30 phút mỗi ngày vẫn tốt hơn đọc 3 giờ/cuối tuần.
